تصمیم گیری مهارتی ضروری برای هر انسانی
تصمیم گیری مهارتی ضروری که متاسفانه هیچجایی به صورت اصولی آن را یادمان ندادند لذا لازم است مهارت تصمیم گیری را خودمان یاد بگیریم.
تصمیم گیری چیست
ما هر کاری که بخواهیم انجام دهیم شامل: اینکه چه لباسی را بپوشم، گوشیم ار چک بکنم یا نکنم، سلام جواب طرف را بدهم یا ندهم، جواب سلام طرف را میدهم چجوری بدهم و با این فرد ازدواج بکنم یا نکنم، ترک تحصیل کنم یا ادامه تحصیل بدهم؛ به طور خلاصه ما دائم در حال تصمیم گیری هستیم که چه کاری را انجام دهیم و اگر کاری را هم انجام نمیدهیم در واقع تصمیم گیری کردهایم که کاری نکنیم
چرا تصمیم گیری مهم است
تصمیمگیری یعنی ما هر کاری را میخواهیم انجام دهیم بدانیم و آگاه باشیم که کاری را که میخواهم انجام دهم بهترین تصمیم ممکن بوده است
حال سوال من این است که آیا اصول و قاعده و چارچوب مشخص و درستی داریم که بخواهیم طبق آن تصمیم بگیریم، برای مثال:
من به شما میگویم برای ازدواجت چگونه تصمیم گیری میکنی اغلب جواب درست و منطقی نداریم که برای چه میخواهم با این فرد ازدواج کنم
یا برای ادامه تحصیل یا ترک تحصیل هم همینطور است در حالی که اغلب تصمیمهای ما در همان لحظه مناسب است و اگر به چند سال بعد نگاهی بیاندازیم قطعا نخواهیم توانست جواب مناسبی را بدهیم
مغز ما در هنگام تصمیم گیری چگونه رفتار میکنیم
ما بیشتر تصمیمها و کارهای که انجام میدهیم به صورت ناخودآگاه انجام میدهیم یعنی اصلا فکر نمیکنیم که الان این رفتار را انجام دادم فکر نکردم
برای آن که تصمیمهای درستی را بگیریم باید از قسمت ناخودآگاه بیاوریم روی قسمت آگاه خودمان تا بفهیم آیا این تصمیمیکه گرفتم مناسب بود یا نه چون اگر به صورت ناخودآگاه زمانی که تصمیم میگرفتیم چون فکر نمیکردیم نمیدانستیم آیا این تصمیم درست است یا خیر.
که من در این جا توضیحات مختصری را با سیستم یک و دو مغز میگویم برای اطلاعات بیشتر کلیک کنید
خطاهای تصمیم گیری
ما در این قسمت چند خطای مهم را هنگام تصمیمگیری را بیان خواهیم کرد که این خطاهای تصمیمگیری باعث میشود که ما تصمیم درست و صحیح را نتوانیم بگیریم
و مغز ما از یکسری از میانبرها برای آن که به نتایجی که میخواهد برسد استفاده میکند تا انرژی کمتری را مصرف کند در واقع مغز ما یک گوشت تنبل است که میخواهد هرکاری را با کمترین حالت ممکن انجام دهد
مارشال مک لوهان جملهای قشنگی دارد که میگوید: موانع شما تا زمانی که نشناختینشون مانع هستند و بعد از آن که شناختیم آن موانع بخشی از محیط ما خواهد شد که میدانیم که باید چکار انجام دهیم
که در زیر بخشی از خطاهای مهم تصمیمگیری را آوردهام که اگر نیاز به اطلاعات بیشتری دارید میتوانید کتاب هنر شفاف اندیشیدن را تهیه نمایید
خطای اول: تصمیم همه چیز تمام
میخواهیم یک تصمیمی بگیریم که هیچ معایب و مشکلات و سختیهای نداشته باشد و از آن طرف هم پر از ویژگیهای مثبت و عالی در این تصمیمی که میخواهیم بگیریم باشد
در حالی که چنین تصمیمی وجود نخواهد داشت تصمیمی که تمام ویژگیهای مثبت را داشته باشد و هیچ ویژگی منفی نداشته باشد
ویلیام گلسر یک جملهای بسیار قشنگی دارد که هر تصمیمی مشکلات خودش را دارد و ما باید تصمیمبگیریم که حاضر هستیم که با مشکلات کدام تصمیم حاضر هستیم روبرو شویم و آن مشکلات آن تصمیم را تحمل کنیم
برای مثال فردی تنها است و دوست ندارد تنها باشد بهش میگویم ازدواج کن میگوید ازدواج کنم محدود میشوم ازدواج مسئولیت برای من به همراه دارد بعد بهش میگویم پس ازدواج نکن آن فرد میگوید تنهام.
در واقع این فرد یک تصمیمی را میخواهد بگیرد که هیچ مشکلاتی نداشته باشد ازدواج بکند که از تنهایی بیاید بیرون و مسولیتهایش در حد صفر باشد در مدل تنهایی که با خودش بود
خطای دوم: ناتوانایی در تصمیمگیری
در تحقیقی که به روشهای مختلف انجام شده آمدند دو مغازه مربا فروشی که روبروی همدیگر بودند که یکی از مغازهها 6 مدل مربا داشته است و مغازهای روبروی آن 24 مدل مربا آمدند تحقیق کردند که میزان فروش مغازهای که 24 مدل مربا دارد تنها 3درصد میباشد و مغازهای که 6 مدل مربا داشتند میزان فروشش 30درصد بودهاست
در واقع مغز انسان هنگامی که در تعداد زیادی از گزینه روبرو میشود مغز انسان دچار یک فلج تصمیمگیری خواهد شد
به این صورت که وقتی اطلاعات بسیار زیاد میشود مغز افراد به نقطهای شکست میرسد افراد شروع میکنند به نادیده گرفتن انتخابها یا اتخاذ تصمیمات بد یا توقف کامل با اطلاعات
ابزارهای تصمیم گیری
شش کلاه تفکر
اقای ادوارد دوونو در کتاب شش کلاه تفکر بیان نمودند که ما اغلب با یک کلاه به چیزی میاندیشیم در حالی که باید با حداقل شش کلاه به تصمیمی که میخواهیم بگیریم بیاندیشیم
ل
جدول T
تحلیل جدول SOWT
اگر تصمیمی که گرفتم بد شد چکار کنم
دیدگاهتان را بنویسید